Pierwsza pomoc: tamowanie krwotoku zewnętrznego i jak działać w przypadku amputacji urazowej
Znajomość zasad pierwszej pomocy jest niezwykle istotna, ponieważ czas odgrywa kluczową rolę. Właściwe reakcje mogą być decydujące dla ratowania życia lub zdrowia osób znajdujących się w niebezpieczeństwie. W tym artykule omówimy podstawowe zasady pierwszej pomocy w przypadku ran i krwotoków zewnętrznych oraz amputacji urazowej.
Bez względu na rodzaj krwawienia, pierwsza pomoc opierać się będzie przede wszystkim na zatamowaniu upływu krwi u poszkodowanego. Znaczna utrata krwi może spowodować spadek jej ciśnienia w naczyniach, upośledzenie przepływu krwi w tkankach, prowadząc do wstrząsu krwotocznego a nawet zgonu.[1]
Przed przystąpieniem do tamowania krwotoku pamiętajmy o używaniu rękawiczek. Następnie należy dokładnie zdezynfekować ranę i dopiero nałożyć na nią jałowy lub hemostatyczny opatrunek. W przypadku kończyn można zastosować opaskę uciskową (na ranę). Unikajmy stosowania waty czy ligniny, ponieważ mogą one przykleić się do rany i utrudnić jej gojenie. Ran nie należy dotykać palcami ani żadnymi środkami niejałowymi.
Opatrunek hemostatyczny to nowoczesny rodzaj opatrunku wzbogacony o środki hemostatyczne – substancje hamujące krwawienie nawet w przypadku dużych ran zagrażających życiu. Zastosowanie takiego opatrunku minimalizuje utratę krwi.
Jeśli w ranie znajduje się ciało obce, to należy jedynie zatamować krwawienie i unieruchomić zranioną część ciała. W żadnym razie nie można wyjmować ciała obcego z rany, ani jej przemywać. Całość należy zabandażować bandażem, następnie wykonać presję bezpośrednią, wykorzystując dłoń, naciskając przez opatrunek bezpośrednio na miejsce krwawienia. Jeśli krew przenika przez opatrunek, trzeba dodać kolejne warstwy. I ważne – jeśli to możliwe, nie odklejać opatrunku, aby uniknąć ponownego otwarcia ran.
Kiedy krwotok dotyczy kończyny, zaleca się jak najszybciej ją unieruchomić i ułożyć poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej, tj. na wznak z nogami uniesionymi 30 cm ponad poziom podłoża, a następnie przykryć go kocem. Jeśli rana dotyczy kończyny górnej – dobrze aby ją ułożyć powyżej poziomu serca. Do przyjazdu pogotowia należy monitorować stan chorego – jeśli doszłoby do zatrzymania krążenia, należy rozpocząć resuscytację.
Amputacja urazowa
W wyniku wypadku oprócz rany może zaistnieć amputacja urazowa czyli odcięcie części ciała. W takim przypadku z raną postępujemy analogicznie zabezpieczając kikut opatrunkiem. Należy pamiętać że amputowaną część ciała chirurg może przyszyć. Amputowany fragment tkanki należy opatrzeć jałowym opatrunkiem i włożyć do foliowej torebki, którą następnie należy umieścić w wodzie z lodem w drugiej torbie foliowej.
Podczas udzielania pierwszej pomocy należy wyznaczyć osobę do wezwania zespołu ratownictwa medycznego. Jeśli jesteś sam – najpierw udziel pomocy, a następnie wezwij zespół ratunkowy.
Przypominamy: #ŻółtaNaklejkaPLK może uratować życie!
W przypadku zdarzenia i konieczności wezwania pomocy na przejeździe kolejowo-drogowym odszukaj Żółtą Naklejkę PLK. Znajduje się ona zawsze na obudowie napędu rogatkowego lub na krzyżu św. Andrzeja od strony torów. Zadzwoń na telefon alarmowy 112, podaj operatorowi numer przejazdu i powiedz co się stało. Cały opis jak zgłaszać zdarzenia na przejazdach znajdziesz w artykule Co robić, gdy jesteś świadkiem zdarzenia na przejeździe?
Pamiętaj o zachowaniu ostrożności i trosce o bezpieczeństwo zarówno swoje, jak i innych uczestników ruchu. #ŻółtaNaklejkaPLK oraz umiejętność reakcji w sytuacjach awaryjnych są kluczowe w podejmowaniu decyzji dotyczących bezpieczeństwa, życia i zdrowia. Stając się Ambasadorką lub Ambasadorem Bezpieczeństwa, dołączasz do społeczności osób rozsądnych i wrażliwych.
Autor opracowania nie ponosi odpowiedzialności za błędy wynikające ze złej interpretacji materiałów oraz za efekty zastosowania w praktyce informacji przedstawionych w niniejszym opracowaniu.